Wat is er typisch St. Sebastianus?

 

Schutterij Sint Sebastianus is in veel opzichten een schutterij zoals vele anderen, toch zijn er opvallende kenmerken die typerend zijn voor deze schutterij. We zullen een beeld proberen te schetsen aan de hand van activiteiten in en buiten het dorp en andere typerende zaken:

 

Activiteiten in Mheer

Mheer staat bol van de tradities en oude gebruiken. Omdat de schutterij de oudste vereniging in het dorp is, is zij bij veel activiteiten betrokken.

Generaal Willems voor kasteel MheerZo wordt elk jaar op Hemelvaartsdag geschoten op de houten vogel, om te beslissen wie er koning wordt dat jaar. De schutterij vertrekt vanuit het schutterslokaal en haalt achtereenvolgens de koning en keizer thuis af. Zij worden dan begeleid naar de schietwei, sinds jaar en dag achter het kasteel van onze beschermheer. Meestal zijn dit ook de laatste meters van de koning temidden van de schutterij, want aangekomen op de schietwei wordt hij uitgekleed door het ere-bestuur. Hij moet de zilveren lauwerkrans, de zilveren vogel en de zilveren platen van zijn voorgangers afstaan. Op dat moment biedt hij zijn koningsplaat aan aan de schutterij en daarmee is zijn koningsjaar definitief voorbij. (Meer informatie over het vogelschieten is te vinden onder het kopje 'Vogelschieten'.)

BroonkRuim 2 weken later, het weekend na Pinksteren, begint officieel het koningsjaar van de nieuwe koning, met de "Broonk" (de 3-daagse voorjaarskermis, meer informatie hierover onder het kopje 'Broonk'). Mocht de schutterij uittrekken tussen het vogelschieten en de broonk, dan moet de voorganger nog een keer fungeren als koning. De avond voor de Broonk schiet jonkheid Sint Aloysius al haar kamers af, zodat het niemand zal ontgaan dat het Broonk is! Voor velen breekt dan een korte nacht aan. Want het klaroenkorps begint 's zondags al om 5:00 uur met de "reveille" door alle straten van Mheer. Daarna trekt de hele schutterij in vol ornaat en op haar mooist mee, voorop in de sacramentsprocessie. De 3 akolieten met het kruis lopen tussen de sappeurs en de tambour-maître. Het Sebastianusbeeld uit de kerk wordt ook meegedragen en wel tussen de marketentsters en het vaandel. Tussen de officieren lopen nog de leden van het ere-bestuur. Achter de schutterij lopen de leden van de Jonkheid met hun vaandels en vervolgens de rest van de processie. Als bij de rustaltaren de zegen wordt gegeven en het Allerheiligste door de pastoor getoond wordt, vuren de geweerdragers de saluutschoten af en schiet de jonkheid enkele kamers af. Na de Heilige Mis op het kasteelplein vormt de schutterij een erehaag en zo gaat iedereen de kerk in voor het einde van de processie. Nadat de pastoor iedereen bedankt heeft voor zijn inzet, vertrekt de schutterij naar het schutterslokaal, alwaar een warme 'tas sop en e bruudsje' te wachten staan.

Een dag later volgt een gezamenlijke mis voor de levende en overleden leden van jonkheid en schutterij. Daarna worden de overleden leden herdacht op het kerkhof. Vervolgens worden bezoeken gebracht aan de plaatselijke horeca-ondernemers, een aubade gebracht aan de beschermheer op het kasteel en de inwendige mens versterkt in de harmoniezaal. Tenslotte worden de kapitein van de jonkheid en de koning van de schutterij naar huis gebracht. Wat er allemaal daarna precies plaatsvindt, weet zelden zich iemand te herinneren een dag later.

Op de dinsdag van de broonk vindt het "Päölke Howwe" plaats. Doorheen het hele dorp worden dan speciaal hiervoor geplaatste palen omgekapt door de sappeurs, die deze dag getransformeerd zijn als bielemannen.

De vrijdag na de Broonk gaat de schutterij, met muziek, langs de deuren om het erelidsgeld op te halen.


Verder loopt de schutterij mee in de 2 andere kermissen in Mheer, te weten de Lambertus- en Sebastianuskermis, in resp. september en januari. Zoals de naam al zegt, de Sebastianuskermis is erg speciaal voor de schutterij. Zo werd in 2007, tijdens deze kermis, het nieuwe vaandel gepresenteerd. Steevast wordt de januarikermis voorafgegaan op de vrijdag door het "Maol". Alle leden en hun partners eten gezamenlijk het menu dat al jaren vaststaat: "knien mit sjproete".

Daarnaast is de schutterij present bij recepties, het zomerconcert van harmonie Sint Cecilia en tal van andere festiviteiten binnen het dorp.
Ook begeleidt de schutterij de uitvaartdienst van overleden leden die met schutterseer begraven wilden worden. Hiermee wordt op een plechtige manier afscheid genomen, met alle eer die de overledene toekomt. In 2013 behaalde de uitvaart met schutterseer van de op aswoensdag overleden Prins Ronny (Lemlijn) zelfs de landelijke media.

Activiteiten buiten Mheer
Sebastianus is aangesloten bij de Rooms Katholieke Zuid-Limburgse Schuttersbond. We bezoeken de drie bondsfeesten per jaar van deze bond.
KlaroenkorpsWe gaan jaarlijks naar de Ouwe Limburger (OLS) en het Federatiefeest (ZLF). Dit laatste hebben we in 2007 zelf mogen organiseren. De vele duidende bezoekers zullen zich die warmste dag van 2007 nog goed herinneren.
Het Europees Schutterstreffen wordt ook zelden overgeslagen. Zo maakten de schutters van Sebastianus o.a. in 1998 een reis naar Krakau, Polen en in 2003 werd het Oostenrijkse Vöcklabruck bezocht.
Ook bezoekt de schutterij regelmatig andere schuttersfeesten, zoals in Noorbeek of Sint Martensvoeren, met wie wij beide een goede band hebben, ookal zitten we niet meer in dezelfde bond.
De 4 schutterijen van de gemeente Margraten (te weten: Mheer, Sint Geertruid, Margraten en Noorbeek) treffen zich overigens jaarlijks met een schietkampioenschap.
Naast Belgische vrienden hebben we ook vrienden in Duitsland, in Süggerath. We bezoeken hen regelmatig, met o.a. het Ostereierschießen en zij reizen ook regelmatig af naar Mheer. Ondanks de verschillen van taal en de verschillende schietwijzen; plezier maken is universeel en dat verstaat men zowel in Mheer als in Süggerath!

Uniform
Sebastianus draagt op dit moment het gala-uniform van de KNIL en is een van de weinige schutterijen die nog witte broeken draagt. (Meer over het uniform onder het kopje "Uniformen en rangen".)
GewerenDe geweren die Sebastianus in de optocht meedraagt, zijn zogenaamde "Gewehr 88". Dit was het eerste Duitse kleinkaliber infanteriegeweer. Dit wapen is in de Eerste Wereldoorlog veelvuldig gebruikt door het Duitse, maar ook Belgische en Turkse leger. Verder gebruikt het exercitiepeloton de "Lee Enfield", het Britse standaardwapen van 1895 tot 1956 en in beide wereldoorlogen veelvuldig gebruikt door het Britse leger en zijn bondgenoten.
Het zijn originele geweren uit die tijd en voor een groot deel echt gebruikt, dus geen namaak. Wel zijn ze onklaar gemaakt, dat wil zeggen dat ze niet meer gebruikt kunnen worden om te schieten. Er zitten o.a. gaten in de loop, die ook nog eens volgegoten is met lood en het schietmechanisme werkt niet meer, dit kan ook niet meer ongedaan worden gemaakt. Iemand met verkeerde gedachten heeft aan onze wapens dus helemaal niets. In het voorjaar van 2008 zijn ze herkeurd door de politie en goedbevonden, we kunnen er dus met een gerust hart mee over straat lopen.

Exercitie
ExercitiepelotonSebastianus marcheert geheel volgens 'het boekje van 1914', de zogenaamde Oude Exercitie. De meerderheid van schutterijen in onze bond doet dit ook. Een tiental fanatiekelingen vormt samen het exercitiepeloton. Zij zijn getraind in alle oefeningen die mogelijk zijn volgens genoemd boekje. De geweerhandelingen, oefeningen op de plaats, verschillende looponderdelen en ook de speciale verrichtingen, zoals het knielen en liggen, gaat hen goed af. Ondanks de zware concurrentie in de bond, wisten zij bondskampioen te worden in 2007, 2009, 2010, 2011, 2012 én 2013 !

Commissies
Sebastianus bezit enkele commissies die de dagelijkse gang van zaken regelen. Allereerst natuurlijk het dagelijks bestuur, daarnaast is er een ere-bestuur, uniformencommissie, schietcommissie, muziekcommissie en activiteitencommissie, die o.a. twee keer per jaar het kienen organiseert.